พืชกระท่อมไทย

ในประเทศไทยเริ่มมีกฎหมายเกี่ยวกับพืชเสพติดมาตั้งแต่ สมัยพระเจ้าอู่ทอง ปฐมกษัตริย์ของกรุงศรีอยุธยา โดยเริ่มจากฎหมายเกี่ยวกับการควบคุมฝิ่น ซึ่งห้ามการซื้อ ขาย และเสพฝิ่น

ในรัชกาลที่ 3 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งเป็นช่วงตรงกับที่ประเทศอังกฤษ นำฝิ่นจากอินเดียไปขายที่ประเทศจีน ทำให้คนจีนติดฝิ่นมากขึ้น และเป็นช่วงเดียวกันกับช่วงที่คนจีน เข้ามาค้าขายในประเทศไทย และลักลอบน้ำฝิ่นเข้ามาในประเทศไทย จึงเป็นเหตุให้การเสพฝิ่นระบาดมากยิ่งขึ้น

ในสมัยรัชกาลที่ 4 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราโชบายควบคุมฝืนแทนการปราบปราม โดยให้คนจีนขออนุญาตค้าขายฝิ่นให้ถูกต้องตามกฎหมาย และห้ามคนไทยไม่ให้เสพฝิ่นแต่ก็ไม่ได้ผล

รัชกาลที่ 5 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเห็นว่าการที่ประชาชนเสพ/ค้าฝิ่นเป็นภัยต่อความมั่นคงและอันตรายต่อสุขภาพ ทรงดำริยกเลิกการค้าและเสพฝิ่น และให้มีการขึ้นทะเบียนคนเสพฝิ่นเพื่อควบคุมการใช้ในระดับหนึ่ง

รัชกาลที่ 6 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้นำข้อตกลงในสนธิสัญญานครเฮกมาออกพระราชบัญญัติยาเสพติด ซึ่งนอกเหนือจากฝิ่นแล้ว ยังได้ระบุใบโคคาและอัลคาลอยด์จากใบโคคาเป็นสิ่งเสพติดที่ผิดกฎหมาย แต่ก็ยังไม่ได้ระบุถึงพืชกระท่อม

รัชกาลที่ 7 พระบาทสมเด็จพระปกนกล้าเจ้าอยู่หัว มีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง รัฐบาลให้มีการขึ้นทะเบียนคนเสพฝืนอีกครั้ง และได้กำหนดเพิ่มให้กัญชาเป็นยาเสพติดภายใต้สนธิสัญญานครเฮก เมื่อเกิดสงครามมหาเอเชียบูรพา

ในปี พ.ศ. 2485 เกิดภาวะข้าวยากหมากแพง ผู้ที่ขึ้นทะเบียนเสพฝิ่นหันไปใช้พืชกระท่อมแทน ทำให้รายได้ของรัฐลดลง รัฐบาลจึงเปิดขึ้นทะเบียนรับคนเสพฝิ่นเพิ่มเติมอีกครั้ง ซึ่งเป็นพระราชบัญญัติฝิ่น ฉบับที่ 5 เพื่อเป็นการเพิ่มรายได้ได้ให้รัฐ แต่ไม่ประสบความสำเร็จ ดังนั้น

ในปี พ.ศ. 2486 จึงได้ออกพระราชบัญญัติควบคุมพืชกระท่อมเป็นครั้งแรก แต่ยังอนุญาตให้ใช้พืชกระท่อมในการประกอบโรคศิลปะ แต่ก็มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรบางคนไม่เห็นด้วยกับการออกพระราชบัญญัติฉบับนี้ ด้วยความเห็นว่าควรที่จะควบคุมการใช้สิ่นมากว่าที่จะควบคุมการใช้พืชกระท่อม ดังนั้น ประเทศไทยจึงนับเป็นประเทศแรกที่ประกาศควบคุมการใช้พืชกระท่อม โดยตราพระราชบัญญัติพืชกระท่อม พ.ศ. 2486 ซึ่งระบุการห้ามปลูกและครอบครอง รวมทั้งห้ามจำหน่ายและเสพใบกระท่อม ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2486 เป็นต้นมา และต่อมาใน

ปี พ.ศ. 2522 กระท่อมได้ถูกจัดให้เป็นพืชเสพติดให้โทษประเภท 5 ตามพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 ทั้ง ๆ ที่ในขณะนั้นยังไม่มีข้อมูลทางด้านวิทยาศาสตร์การแพย์ที่ยืนยันชัดเจนว่าพืชกระท่อมมีผลทำให้เกิดการเสพติดเท่ากับกัญชา พืชฝิ่น หรือใบโคคา*กฎหมายควบคุมพืชกระท่อมเมื่อประกาศใช้วันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ. 2486 ได้มีเหตุผลประกอบร่างพระราชบัญญัติไว้ ดังนี้”ด้วยกระท่อมเป็นใบพฤกษชาติชนิดหนึ่ง ใบมีรสมันเมาคล้ายฝิ่น ปรากฎว่าประชาชนไทยนิยมเสพกันแพร่หลายมาก การเสพใบกระท่อมเป็นการให้โทษแก่ร่างกาย โดยทำให้เกิดการเสพติดและเกิดอาการมึนเมา ท้องอึด เบื่ออาหาร เป็นโรคหัวใจอ่อนและโรคประสาทตื่นเต้น เพราะฉะนั้นจึงสมควรมีบทบัญญัติบังคับห้ามการปลูก การมีไว้ในครอบครอง การพาเข้าและส่งออกซึ่งใบกระท่อมและส่วนต่าง ๆ ของต้นกระท่อม ทั้งนี้เพื่อคุ้มครองป้องกันให้ความปลอดภัยแก่ประชาชนให้เกิดผลดีต่อไป”

พระราชบัญญัติพืชกระท่อมนี้มีเพียง 7 มาตรา*ในแต่ละมาตรามีข้อความเพียงสั้น ๆ ที่กำหนด
เป็นข้อปฏิบัติในด้านกฎหมายการควบคุมโดยทั่วไป ได้แก่
มาตรา 1 ชื่อพระราชบัญญัติ
มาตรา 2 เกี่ยวข้องกับการกำหนดบังคับใช้หลัง 6 เดือนที่มีประกาศในราชกิจจานุเบกษา
มาตรา 3 เกี่ยวกับนิยามศัพท์ “พืชกระท่อม” ที่ให้ความหมายคือ หมายความรวมตลอดถึงทุกส่วนของพืชกระท่อม ซึ่งเรียกตามพฤกษศาสตร์ว่า มิตรายินา สเปซิโอชาไม่ว่าจะมีสิ่งอื่นผสมอยู่ด้วยเป็นรูปหรือของปรุงใด ๆ
มาตรา 4 เกี่ยวกับการห้ามนำเข้าส่งออก เว้นแต่ได้รับอนุญาตจากเจ้าพน้างาน
บทสรุปของพืชกระท่อม